Tìm hiểu rõ hơn về loại tranh sơn dầu

Từ xa xưa đến nay, tranh sơn dầu luôn được coi là thể loại hội họa đỉnh cao, chiếm vị trí quan trọng trong lịch sử nghệ thuật thế giới. Những tác phẩm nổi tiếng được trưng bày tại các bảo tàng lớn, hay được bán với giá trị hàng triệu đô la tại các nhà đấu giá danh tiếng đều là tranh sơn dầu. Vậy tranh sơn dầu là gì? Vì sao chất liệu này lại được ưa chuộng đến vậy?

1. Tranh sơn dầu là gì?

Tranh sơn dầu là tác phẩm được vẽ bằng loại sơn làm từ bột màu (sắc tố) kết hợp với dầu (chủ yếu là dầu lanh, dầu hạt óc chó, dầu anh túc...). Hỗn hợp này tạo ra độ kết dính cao, màu sắc bền đẹp và có độ bóng tự nhiên.

Mỗi loại dầu mang đến đặc điểm khác nhau về độ khô, độ bóng và khả năng ngả màu theo thời gian. Nhờ đó, họa sĩ có thể linh hoạt lựa chọn dầu để đạt hiệu ứng mong muốn.

2. Chất liệu vẽ tranh sơn dầu

Toan vẽ là chất liệu truyền thống, thường được làm từ vải lanh hoặc vải cotton. Bên cạnh đó, người ta cũng sử dụng bảng gỗ, giấy, đá, kim loại hoặc bìa cứng. Trong đó, vải canvas là loại phổ biến nhất vì nhẹ, dễ vận chuyển, phù hợp với nhiều kích thước tranh.

3. Nguyên liệu chế tạo sơn dầu

Sơn dầu được tạo nên từ sắc tố và dầu thực vật. Phổ biến nhất là dầu lanh, ngoài ra còn có dầu anh túc, dầu hạt óc chó, dầu rum... Các loại dầu sáng màu thường dùng để pha các màu như trắng, vì ít bị ngả vàng.

Ngày nay, với sự phát triển của hóa học, đã có loại sơn dầu pha nước – dễ rửa, thân thiện hơn với sức khỏe. Một số loại hiện đại còn có khả năng chịu nhiệt lên đến 130°C và không khô hoàn toàn, cho phép họa sĩ chỉnh sửa bất cứ lúc nào.

4. Ưu và nhược điểm của tranh sơn dầu

Ưu điểm:

• Khả năng điều chỉnh cao: Sơn dầu khô chậm, cho phép họa sĩ có thời gian sửa chữa và hoàn thiện tranh.

• Pha trộn màu linh hoạt: Cho phép tạo màu sắc sâu và phong phú hơn.

• Dễ kiểm soát: Sơn không chảy như màu nước, dễ tạo nét chính xác.

• Độ bền vượt trội: Nếu bảo quản tốt, tranh có thể tồn tại hàng trăm năm.

• Tạo chiều sâu và độ chuyển màu tuyệt vời.

Nhược điểm:

• Thời gian khô lâu: Có thể gây khó khăn trong việc hoàn thiện tác phẩm nhanh.

• Một số sắc tố có thể độc hại.

• Dễ hư hỏng nếu không bảo quản đúng cách.

• Quá trình pha màu yêu cầu kỹ thuật cao.

5. Vì sao tranh sơn dầu được yêu thích?

• Tạo độ nổi và chiều sâu tuyệt vời.

• Có thể vẽ với nhiều công cụ như cọ, bay, giẻ…

• Phong cách vẽ đa dạng: từ hiện thực, trừu tượng đến biểu cảm.

• Sơn dầu không thấm nước, có độ che phủ cao, bám nền tốt.

• Màu sắc sống động, bền màu theo thời gian, giá trị nghệ thuật càng cao khi tranh “già đi”.

6. Lược sử phát triển tranh sơn dầu

Tranh sơn dầu được cho là bắt đầu xuất hiện từ thế kỷ 5 tại khu vực Tây Afghanistan trong các tác phẩm Phật giáo. Nhưng đến thế kỷ 15, anh em nhà Van Eyck (Hà Lan) đã phát triển và hoàn thiện kỹ thuật này, đưa sơn dầu trở thành chất liệu chính trong thời kỳ Phục Hưng.

Mona Lisa của Leonardo da Vinci hay các tác phẩm của Vincent Van Gogh đều là những bức tranh sơn dầu kinh điển, biểu tượng của nghệ thuật nhân loại.

7. Kỹ thuật vẽ tranh sơn dầu

Tranh sơn dầu thường bắt đầu bằng phác thảo trên toan bằng than hoặc màu mỏng. Mỗi lớp sơn kế tiếp đều phải chứa nhiều dầu hơn lớp dưới (“fat over lean”) để tránh nứt tranh.

Sơn dầu có thể được pha với dung môi, nhựa cây hoặc sáp để điều chỉnh độ bóng, độ dày hoặc độ phủ. Các họa sĩ có thể vẽ bằng cọ, bay, giẻ lau, tạo nên nhiều hiệu ứng độc đáo cho bức tranh.

Thời gian khô của tranh có thể dao động từ vài ngày đến vài tháng, thậm chí tranh chỉ được xem là “khô hoàn toàn” sau vài chục năm dưới góc nhìn của các chuyên gia bảo tồn.

=>> Xem thêm: Ý nghĩa của tranh cá chép trông trăng

Tạm kết

Tranh sơn dầu không chỉ là một chất liệu, mà còn là một biểu tượng nghệ thuật. Nó thể hiện chiều sâu tư duy của họa sĩ, là minh chứng cho thời gian và kỹ thuật đỉnh cao trong hội họa. Cho đến nay, tranh sơn dầu vẫn giữ nguyên giá trị thẩm mỹ và nghệ thuật, là lựa chọn không thể thay thế trong giới mỹ thuật chuyên nghiệp. Follow https://vietcanvas.net/ để xem thêm nhiều mẫu tranh mới.